携玉手,喜同车。北上云阁飞除。钓台蹇产清虚。池塘观沼可娱。
仰汎龙舟绿波。俯擢神草枝柯。想彼宓妃洛河。退咏汉女湘娥。
日既逝矣西藏。更会兰室洞房。华镫步障舒光。皎若日出扶桑。
促樽合坐行觞。主人起舞娑盘。能者穴触别端。腾觚飞爵阑干。
同量等色齐颜。任意交属所欢。朱颜发外形兰。袖随礼容极情。
妙舞仙仙体轻。裳解履遗绝缨。俛仰笑喧无呈。览持佳人玉颜。
齐举金爵翠盘。手形罗袖良难。腕弱不胜珠环。坐者叹息舒颜。
御巾裛粉君傍。中有霍纳都梁。鸡舌五味杂香。进者何人齐姜。
恩重爱深难忘。召延亲好宴私。但歌杯来何迟。客赋既醉言归。
主人称露未晞。
晨游泰山,云雾窈(yǎo)窕(tiǎo)。
忽逢二童,颜色鲜好。
乘彼白鹿,手翳(yì)芝草。
我知真人,长跪问道。
西登玉台,金楼复道。
授我仙药,神皇所造。
教我服食,还精补脑。
寿同金石,永世难老。
晨起兴高我游泰山,云缠雾绕景致可观。
忽然遇到两位仙童,活泼伶俐青春美颜。
他们双双乘着白鹿,手中似有灵芝闪闪。
我知眼前必是真仙,跪拜请把长寿指点。
二仙领我走上复道,来至金楼玉台上面。
笑着赐我一丸仙药,此药应是神皇制炼。
立即动手教我服下,精气复足脑力补全。
从此我寿可比金石,长生不老永存世间。
泰山:东岳,五岳之首,位于山东泰安境内。古代帝王多在此封禅祭告天地,多古迹和文人墨迹,为旅游胜地。窈窕:幽静美好。窈,深远,幽静。文静。窕,深邃,修长。优雅。
童:仙童。童老。颜色:容颜肤色。鲜好:鲜丽美好。
乘彼:乘坐着他们的。翳yì:遮蔽,掩盖。用羽毛做的华盖。芝草:菌属。古以为瑞草,服之能成仙。治愈万症,其功能应验,灵通神效,故名灵芝,又名“不死药”俗称“灵芝草”。
真人:古代道家把修真得道(成仙),洞悉宇宙和人生本原,真正觉醒觉悟的人称之为真人。天尊的别名。长跪:古代的一种礼节,指直身而跪,其礼节较轻。直身而跪,也叫“跽”。古时席地而坐,坐时两膝据地,以臀部着足跟。跪则伸直腰股,以示庄敬。问道:请教道理道术。
玉堂:玉饰的殿堂。亦为宫殿的美称。神仙的居处,豪贵的宅第。金楼:饰以金色的高楼。复道:楼阁或悬崖间有上下两重通道,称复道。楼阁间架空的通道。也称阁道。
仙药:神话传说中仙人所制的神药仙丹,吃了可以长生不老。神皇:即指玉皇大帝。道教称天界最高主宰之神为玉皇大帝,上掌三十六天,下握七十二地,掌管一切神佛仙圣和人间地府之事。亦称天公。
服食:又名服饵,指服食药物以养生。道教认为,世间和非世间有某些药物,人食之可以祛病延年,乃至长生不死。还精补脑:返还精气补充脑力,道家保持元气的养生延年之术。
寿:寿命,年寿。金石:金属和石头。常用以比喻不朽。永世:永恒世间,指世世代代;永远。
纣(zhòu)为昏乱,虐残忠正。
周室何隆,一门三圣。
牧野致功,天亦革命。
汉祚(zuò)之兴,阶秦之衰。
虽有南面,王道陵(líng)夷(yí)。
炎光再幽,殄灭无遗。
纣王十分昏庸无道,残害忠良。
周家多么兴隆,一家中出了三位圣人。
出生草莽而功在天下,天下都起了翻天覆地的变革。
汉朝的突然兴起,同时意味着秦朝的灭亡。
虽然皇帝在南面凌驾于诸夷之上。
然而灼热的光再幽深悠长,终将灭亡得一丝不剩。
纣:指商朝最后一位君主帝辛,谥号纣,世称殷纣王、商纣王。
三圣:指的是周文王、周武王、周公三位周朝创始人、统治者。
牧野:牧野之战。周武王的联军与商朝军队在牧野进行的决战。革命:更替朝代,谓之革命。
陵夷:指衰败,走下坡路。
君子防未然,不处嫌疑间。
瓜田不纳履,李下不正冠。
嫂叔不亲授,长幼不比肩。
劳谦得其柄,和光甚独难。
周公下白屋,吐哺不及餐。
一沐三握发,后世称圣贤。
序:行女生于季秋,而终于首夏。三年之中,二子频丧。
伊上帝之降命,何修短之难哉;
或华发以终年,或怀妊(rèn)而逢灾。
感前哀之未阕(què),复新殃之重来!
方朝华而晚敷,比晨露而先晞(xī)。
感逝者之不追,情忽忽而失度。
天盖高而无阶,怀此恨其谁诉!
序:我的小女儿行女出生于深秋时节,在第二年四月的初夏死去。短短三年之中,两个心爱的女儿相继夭亡。
上苍赐予人类宝贵的生命,寿命的长短何以这么难猜!
有人可以幸运地活到白首,有的人却死在母亲的腹胎。
痛失金瓠的悲伤还没有结束,又眼看着行女被尘土湮埋。
可怜的孩子像木槿花一样凋落;又像晨露,干的这么快。
我想到那凋零的小小的生命,再也无法重来,顿时间失了常态。
怨恨天高却没有长梯借我攀缘,我还能向谁诉出我心中的苦哀!
首夏:农历四月。二子:指作者的两个女儿金瓠、行女。
降:赐下。命:人的寿命。修短:长短。裁:猜测,估料。
终年:尽其天年。怀妊:怀孕。
前哀:指大女儿金瓠之死。阕:尽。新殃:指行女之死。
方朝华句:方,比如。朝:早上。华:指木槿花,开于夏秋季节,早上开花,夜晚凋谢。晚敷:指夜晚凋谢。晞:晒干。
忽忽:恍惚之貌。失度:失态。
盖:语气词。阶:阶梯。
孟冬十月。阴气厉清。武官诫田。讲旅统兵。元龟袭吉。元光着明。蚩尤跸路。风弭雨停。乘舆启行。鸾鸣幽轧。虎贲采骑。飞象珥鹖。钟鼓铿锵。箫管嘈喝。万骑齐镳。千乘等盖。夷山填谷。平林涤薮。张罗万里。尽其飞走。趯趯狡兔。扬白跳翰。猎以青骹。掩以修竿。韩卢宋鹊。呈才骋足。噬不尽绁。牵麋掎鹿。魏氏发机。养基抚弦。都卢寻高。搜索猴猨。庆忌孟贲。蹈谷超峦。张目决眦。发怒穿冠。顿熊扼虎。蹴豹搏貙。气有余势。负象而趋。获车既盈。日侧乐终。罢役解徒。大飨离宫。乱曰。圣皇临飞轩。论功校猎徒。死禽积如京。流血成沟渠。明诏大劳赐。大官供有无。走马行酒醴。驱车布肉鱼。鸣鼓举觞爵。击钟釂无余。绝纲纵麟麑。弛罩出凤雏。收功在羽校。威灵振鬼区。陛下长欢乐。永世合天符。
农历十月,肃杀之气锋利清寒。武官文告百姓,要征兵集训。用龟甲占卜时吉事相因,元光年间因此显明。蚩尤出行肃清道旁,风雨也消弭停止。登车开始行程,鸾凤鸣叫声声。虎贲卫士众多。称为飞象的武臣插雉尾于冠左右以示武勇。钟鼓之声响亮,萧管之乐喧闹。万名骑士并驾,千驾战车齐驱。夷平山峰,填满沟壑,摧毁林木,涤除野草污秽。张开万里的罗网,将其间的飞禽走兽尽皆捕取。那跳跃着的狡猾兔子,眼睛露白不屑地穿梭着。用青骹来猎取它,行动前猎手先隐藏在长长的竹子上。韩国与宋国的良犬凭着敏锐的嗅觉奔驰追踪。被绳索牢牢束缚,为主人猎取麋鹿。善射者魏氏张开了弓,神射养由基抚弄着弓弦。擅长攀爬的都卢人登上高处,搜索猴猿。猛士庆忌和孟贲,穿越过山谷峰峦。瞪着双眼,怒气上涌使头发直竖刺穿了头冠。踩着熊,扼住老虎。追逐豹子,和貙搏斗。做完这些还有余力,扛着象快步行走。狩猎的搜获十分丰盛,日头落下活动也要结束了。让那些做事的人都放下手上的工作,在离宫大摆筵席。曲子也要结尾,结尾的乐曲这样唱到:圣明的主上来登上轻车,论功赏赐猎手。死去的禽兽堆积好似小山,鲜血流成沟渠,君主英明的诏示犒劳猎手。主管膳食的官员准备宴席,传递军令的斥候运送酒浆。宴席丰盛肉鱼无数,随鼓声举杯,随钟声干杯,众人兴致高昂。割开网子放出幼麒麟,打开罩子放出小凤凰。建立武功,威震边疆。陛下欢乐长久,永远拥有天命。
端坐苦愁思。
揽衣起西游。
树木发春华。
清池激长流。
中有孤鸳鸯。
哀鸣求匹俦。
我愿执此鸟。
惜或无轻舟。
欲归忘故道。
顾望但怀愁。
悲风鸣我侧。
羲和逝不留。
重阴润万物。
何惧泽不周。
谁令君多念。
自使怀百忧。