娉(pīng)婷十五胜天仙,白日姮娥旱地莲。
何处闲教鹦鹉语,碧纱窗下绣床前。
湘灵15岁时已是亭亭玉立、美若天仙,她的美貌能比月中嫦娥,又如旱地里的莲花让人刻骨铭心一生难忘。
如今在哪里才能见到那种在碧纱窗下绣床前教鹦鹉说话的场景呢?
娉婷:用来形容女子姿态美好的样子。亦借指美人。
青草湖中万里程,黄梅雨里一人行。愁见滩头夜泊(bó)处,风翻暗浪打船声。
从青草湖开始远行的旅程,在这黄梅时节独自前行。夜宿岸边潭头,风翻暗浪拍打在船上,我的忧愁没有尽头。
青草湖:古五湖之一。亦名巴丘湖,南接湘水,北通洞庭。黄梅雨:夏初梅子黄熟时的雨。
一泊(bó)沙来一泊去,一重浪灭一重生。
相搅相淘无歇日,会教山海一时平。
泊:浪花。
人间四月芳菲尽,山寺桃花始盛开。
长恨春归无觅处,不知转入此中来。
遥闻境会茶山夜,珠翠歌钟俱绕身。
盘下中分两州界,灯前各作一家春。
青娥递舞应争妙,紫笋齐尝各斗新。
自叹花时北窗下,蒲黄酒对病眠人。
早蛩(qióng)啼复歇,残灯灭又明。
隔窗知夜雨,芭蕉先有声。
早出来的蟋蟀叫了之后又停了下来,昏暗的灯熄灭了又被重新点亮。
隔着窗户知道下起了夜雨,因为窗外芭蕉叶上响起了雨点声。
蛩:古指蟋蟀。也指蝗虫。
耆(qí)老遮归路,壶浆满别筵(yán)。
甘棠无一树,那得泪潸(shān)然。
税重多贫户,农饥足旱田。
唯留一湖水,与汝救凶年。
杭州的父老准备水酒满筵,拦路相送。
作为地方官吏为自己在任时一无建树而惭愧,不禁潸然泪下。
因为税重,贫穷的农户很多;又因为旱田多,农民也有饥荒。
我只能给父老们留下一湖水(指在钱塘增筑湖堤工程),救救干旱的灾荒。
耆老:六十曰耆,七十曰老,原指六七十岁的老人。
十月江南天气好,可怜冬景似春华。
霜轻未杀萋(qī)萋草,日暖初干漠漠沙。
老柘(zhè)叶黄如嫩树,寒樱枝白是狂花。
此时却羡闲人醉,五马无由入酒家。
江南的十月天气很好,冬天的景色像春天一样可爱。
寒霜未冻死小草,太阳晒干了大地。
老柘树虽然叶子黄了,但仍然像初生的一样。
这个时候的我只羡慕喝酒人的那份清闲,不知不觉走入酒家。
艳质无由见,寒衾不可亲。何堪最长夜,俱作独眠人。
艳质无由见,寒衾(qīn)不可亲。
何堪最长夜,俱作独眠人。
心中思念多年却没办法相见,棉被冰冷简直无法挨身。
怎能忍受得了这一年中最长的寒夜,更何况你我都是孤独失眠的人。
艳质:指女子艳美的资质,这里指诗人怀念的“湘灵”。无由:没有办法。寒衾:冰凉的被子。衾,被子。亲:动词,亲近、接近,这里指挨着身子,接触肌肤。
何堪:怎能忍受。