悲风起高树,阴云蔽朝阳。伊人在天末,地远道路长。
驾言欲相就,车敝马玄黄。秋深气愈厉,孤雁正南翔。
爰附尺素书,以寄我衷肠。飞高影渐没,蹙刺心内伤。
寒乡无异服,毡褐代文练。
日月望君归,年年不解綖。
荆扬春早和,幽冀犹霜霰。
北寒妾已知,南心君不见。
谁为道辛苦?寄情双飞燕。
形迫杼煎丝,颜落风催电。
容华一朝尽,惟馀心不变。
四时隐南山,子欲适西戎。
砧(zhēn)声住,蛩(qióng)韵切,静寥(liáo)寥门掩清秋夜。秋心凤阙(què),秋愁雁堞(dié),秋梦蝴蝶。十载故乡心,一夜邮亭月。
捣衣的砧声已住,蟋蟀的叫声急促。静悄悄紧闭房门掩住了凄清的秋夜。心愁国事,身在异地秋愁怎样排解。奔波劳碌,时光飞逝,常有人生如梦的感觉。仰望今夜驿站上空的明月,是它牵起我十年来对故乡的思念之情,深而迫切。
泊罗阳驿:泊,暂住,寄宿。驿,驿站,古时供应递送公文的人或来往官员暂住、换马的处所。罗阳,地名,故址不详。砧:捣洗衣服的垫石。蛩韵切:蟋蟀的叫声急促。蛩,蟋蟀。凤阙:原为汉代的宫阙名,后用为皇宫的通称。这里指京城,朝廷。雁堞:堞,城墙上的矮墙,雁堞即城墙上雁阵状的墙垛。这里代指城池。秋梦蝴蝶:用庄周梦蝶的典故,说明作者人生如梦的感觉。邮亭:即驿站。
公子远于隔,乃在天一方。望望江山阻,悠悠道路长。
别前秋叶落,虽后春花芳。雷叹一声响,雨泪忽成行。
怅望情无极,倾心还自伤。
亭亭山上柏,悠悠远行客。行客行路遥,故乡日迢迢。
迢迢不可见,长望涕如霰。如霰独留连,长路邈绵绵。
胡马爱北风,越燕见日喜。蕴此望乡情,沈忧不能止。
有朋西南来,投我用木李。并有一札书,行止风云起。
扣封披书札,书札竟何有。前言节所爱,后言别离久。
渝州正二月,日夜雨潇潇。
石濑添新涨,江风送落潮。
春催花影薄,林杂鸟声娇。
楚客多归思,长天坐寂寥。
自觉无春思,春长在眼前。
天晴梅堕雪,地暖草生烟。
独步迷山影,空肠饱涧泉。
乡心徒耿耿,为客又经年。
悔却与欢期,空房香烬时。
那能如宝鸭,冷暖腹中知。
霓裳舞罢按梁州,日日笙歌醉玉楼。一去邯郸今十载,书来又报锦城游。